اعتبار «بیمه درمان ناباروری» در بودجه ۱۴۰۱ کاهش یافته/ اعطای وام ناباروری حذف شد

به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ طبق تعاریف منابع و کتب پزشکی، عدم بارور شدن زوجین بعد از 12  ماه رابطه جنسی محافظت نشده را ناباروری می‌گویند. به این معنا که بعد از یک سال رابطه اگر زوجین صاحب فرزند نشدند، نابارور تلقی می‌شوند. برای زوجین 20 تا 35 سال بازه ی یک ساله و برای زوجین بالای 35 سال بازه‌ی 6 ماهه برای تعیین ناباروری در نظر گرفته می‌شود. علل و عوامل متعددی در ناباروری زنان و مردان نقش دارند که از مهم‌ترین آنها برای مردان مشکلات مربوط به تولید و انتقال اسپرم از جمله انسداد مسیر اسپرم و واریکوسل می‌شود نام برد. برای زنان، اختلالات تخمک گذاری شامل سندروم تخمدان پلی کیستیک و سن بالای 35 سال از مهم ترین عوامل موثر بر ناباروری ست.

میانگین نرخ ناباروری در جهان 15 درصد است و این در حالی‌ست که در ایران به بالای 20 درصد رسیده است. طبق آمار ایران حدود 4 میلیون زوج نابارور دارد که سهم ناباروری خانم ها و آقایان تقریبا برابر است. 60 درصد از زوج‌های نابارور، دچار ناباروری ثانویه هستند. به این معنا که قابلیت باروری داشتند اما به دلایلی مانند سبک زندگی، تاخیر در فرزندآوری، تغذیه و ... قدرت باروری خود را از دست داده اند.

تاثیرات ناباروری بر خانواده

هر انسانی حق برخورداری از حقوق زوجیت را دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها حق داشتن فرزند است. زوجین حق دارند در مورد تعداد، زمان و فاصله فرزندان خود تصمیم بگیرند و برای آن برنامه‌ریزی کنند. ناباروری می تواند تحقق این نیاز بشر را نفی کند یا به تاخیر بیندازد. بنابراین رسیدگی به ناباروری بخش مهمی از تحقق حقوق زوجین برای تشکیل خانواده است. گرچه ناباروری به عنوان یک بحران برای افراد و زوج ها شناخته می شود، اما کمتر به عنوان آسیبی که خانواده‌ی آنها را تحت تأثیر قرار می‌دهد شناخته می‌شود.

با این حال، بی‌فرزندی غیرارادی در طول زمان با مختل کردن ارتباطات و تعاملات، روابط خانوادگی را تحت فشار قرار می‌دهد و حتی می‌تواند به آن آسیب جدی برساند. در واقع بچه‌دار شدن هدفی مهم برای مردان و زنان متاهل و معیاری لازم برای دستیابی به رضایتمندی شخصی، پذیرش اجتماعی و هویت جنسی است. به گونه‌ای که عدم باروری زنان و مردان می‌تواند مشکلات جدی روانی و اجتماعی را برای آن‌ها ایجاد کند که ضریب اهمیت آن در کشورهای در حال توسعه‌ای مانند ایران که فرزنددار شدن را یک ارزش تلقی می‌کنند بیشتر است.

درصد اهمیت این امر برای زنان بسیار بیشتر از مردان است. این امر زنان را تحت تاثیر فشارهای خانوادگی، اجتماعی و حتی حقوقی قرار می‌دهد و احتمال وقوع طلاق، ازدواج مردان با زنی دیگر یا روابط خارج از ازدواج در این خانواده‌ها بیشتر است. تحقیقات نشان می‌دهد که ناباروری به نوعی بحران فردی تلقی می‌شود که می‌تواند سلامت روانی افراد را تهدید کند. همچنین باعث اختلال در کیفیت روابط زناشویی، کاهش اعتماد به نفس، احساس ترد شدن و درماندگی و در نتیجه افسردگی شود.

فارغ از مباحث پزشکی در بحث ناباروری، از آن به عنوان یک داغ اجتماعی نیز نام برده می‌شود. مطالعه روی 200 زوج نابارور نشان می‌دهد که بیش از نیمی از زنان و 15 درصد از مردان مراجعه‌کننده معتقدند که ناباروری ناراحت کننده‌ترین تجربه‌ی زندگی آنها بوده‌است. ناباروری برای مردان به مثابه زیر سوال رفتن قدرت مردانگی و برای زنان به مثابه موجوداتی بی ثمر یاد می‌شود. در ایران با توجه به آموزه‌های سنتی و دینی، فرزنددار شدن از جایگاه ویژه‌ای برخودار است. چنانکه جمله‌ی معروف بهشت زیر پای مادران است همیشه نشان دهنده‌ی جایگاه والای مادران در نزد اجتماع بوده‌است. البته این امر نشان دهنده‌ی اهمیت و جایگاه ویژه‌ی فرزندآوری در فرهنگ ایرانیان ست که لزوما هم مذموم نیست و به نوعی مشوق خانواده‌ها برای فرزنداوری ست. مردان در مواجهه‌ی با ناباروری از شرایط بهتری برخوردار هستند.

آن ها با مشغولیت‌های اجتماعی و ارتقای جایگاه اجتماعی خود، آسیب‌های آن را برای خود کاهش می‌دهند. اما زنان چالش های فردی و اجتماعی زیادی را پشت سر می‌گذارند. ناباروری در زنان، با تحت تاثیر قرار دادن موقعیت آنها، موجب تضعیف هرگونه شایستگی و توانمندی آنها می‌شود. به گونه‌ای که در صورت وجود مشکل ناباروری در زن، او ناقص خوانده می‌شود. به همین دلیل آنها حاضر به تحمل درمان‌های طولانی مدت، دردناک و پرهزینه می‌شوند. فشارهای عمیق خانوادگی و اجتماعی زندگی اینگونه از زوجین را تحت تاثیر قرار داده، به گونه‌ای که برای مقابله با آنها امکان قطع ارتباط نیز دارند. پرسش‌های مکرر از روند درمان و نتیجه‌ی آن برای زوجین نابارور فرسایشی بوده و ترجیح میدهند صحبتی در این باره با کسی نداشته باشند.

چرا که روند درمان خود به تنهایی فشار زیادی برای آنها خصوصا زنان دارد و با هربار عدم موفقیت در درمان احساس ناامیدی و شکست را تجربه میکنند. با این وجود عدم همدلی اطرافیان، کنایه‌ها و سوال‌های نابه‌جا شرایط را برای آنها سختتر کرده و فشار مضاعفی برای آنها خواهد داشت.

مقایسه ناباروری در بودجه 1401 نسبت به بودجه 1400

در صورت عدم همراهی زوجین با یکدیگر، زوجی که نابارور است بیشتر تحت فشار قرار گرفته و احساس سرخوردگی و ناکامی خواهد کرد و در صورت ادامه‌ی آن احتمال از هم پاشیدن این خانواده‌ها بیشتر است که طبعا تبعات جبران ناپذیری برای آن‌ها خواهد داشت. ناباروری از جمله مشکلاتی ست که شدیدا سلامت خانواده‌ها را به خطر می اندازد و باتوجه به افزایش فراگیری آن در جامعه می‌تواند جامعه را دچار مشکلات متعددی کند. از این رو سیاست گذاران برای تسهیل روند درمان ناباروری اقداماتی را صورت داد‌ه‌اند. از جمله این اقدامات تخصیص بودجه برای درمان ناباروری ست.

در لایحه بودجه 1401 نیز قانون گذار بخشی را به درمان ناباروری اختصاص داده‌ست. این لایحه در مقایسه با قانون بودجه 1400 در بحث ناباروری تغییراتی داشته که به شرح ذیل است:

قانون بودجه «1400»، در موضوع ناباروری به 3 موضوع «بیمه درمان ناباروری»، «اعطای وام ناباروری» و «تجهیز و افزایش مراکز درمان ناباروری» پرداخته است. مقایسه قانون بودجه «1400» با لایحه بودجه «1401» در موضوع ناباروری نشان می‌دهد میزان اعتبار «بیمه درمان ناباروری» در لایحه بودجه «1401» کاهش یافته، «اعطای وام ناباروری» حذف شده، میزان اعتبار «تجهیز و افزایش مراکز درمان ناباروری» با افزایش همراه بوده و «حمایت از هزینه درمان ناباروری» نیز به لایحه بودجه «1401» اضافه شده است.

در قانون بودجه «1400» مجموع اعتبارات پیش‌بینی شده برای اجرای برنامه «بیمه درمان ناباروری»، 10,385 میلیارد ریال (1,038 میلیارد تومان) بود که این عدد در لایحه بودجه «1401» با 25.8% کاهش به 7,700 میلیارد ریال (770 میلیارد تومان) کاهش یافته است. کاهش 25.8 درصدی کلّ اعتبارات برای «بیمه درمان ناباروری» و حذف اعطای «وام قرض‌الحسنه به زوج‌های نابارور» در لایحه بودجه «1401» در حالی اتفاق افتاده که تحقیقات و یافته‌های علمی ملّی نشان می‌دهند از هر 5 زوج ایرانی 1 زوج نابارور است. به عبارت دیگر 3.5 میلیون زوج نابارور در کشور وجود دارند و با وجود تمایل بالا برای فرزنددار شدن، بنا به دلایلی همچون بالا بودن هزینه‌های درمان ناباروری از حق مادر و پدر شدن محرومند.

گزارش از زهرا قاسمی